RAO (Recurrent Airway Obstruction) – Przewlekła obturacyjna choroba płuc u koni
RAO, czyli Recurrent Airway Obstruction, znana również jako końska astma, to przewlekła obturacyjna choroba dróg oddechowych dotykająca głównie konie w średnim i starszym wieku. Jest to jedno z najczęstszych schorzeń układu oddechowego u koni, które znacząco wpływa na ich wydolność fizyczną i komfort życia.
Przyczyny RAO
RAO jest odpowiedzią na alergeny wziewne, takie jak:
- Pyłki i kurz z siana.
- Zarodniki pleśni (np. Aspergillus fumigatus).
- Pył obecny w ściółce lub powietrzu stajni.
Nieodpowiednie warunki stajenne, takie jak brak wentylacji czy używanie niskiej jakości ściółki, mogą nasilać objawy choroby.
Objawy
Konie cierpiące na RAO wykazują różne objawy, które mogą być łagodne lub bardzo poważne, w zależności od zaawansowania choroby:
- Kaszel, szczególnie podczas wysiłku lub karmienia.
- Trudności w oddychaniu, widoczna praca mięśni brzucha.
- Wydzielina z nosa (często przezroczysta lub biała).
- Spadek wydolności fizycznej.
- Rozdęte nozdrza i widoczne napięcie mięśni brzucha podczas wydechu.
Mechanizm choroby
RAO jest wynikiem nadwrażliwości dróg oddechowych na alergeny. Powoduje to stan zapalny, zwężenie oskrzeli oraz nadprodukcję śluzu, co utrudnia oddychanie. Z czasem, jeśli choroba nie jest leczona, może dojść do trwałych zmian w drogach oddechowych.
Diagnostyka
Diagnozę RAO stawia weterynarz na podstawie:
- Wywiadu i objawów klinicznych.
- Badania endoskopowego dróg oddechowych.
- Analizy popłuczyn oskrzelowo-pęcherzykowych (BAL) w celu oceny poziomu zapalenia.
Leczenie
Leczenie RAO skupia się na eliminacji alergenów i łagodzeniu objawów:
- Zarządzanie środowiskiem: Wymiana siana na sianokiszonkę lub parowane siano, zapewnienie dobrze wentylowanej stajni.
- Farmakoterapia: Leki rozszerzające oskrzela (np. clenbuterol), kortykosteroidy (doustne lub wziewne).
- Suplementacja: Stosowanie suplementów wspomagających zdrowie dróg oddechowych, takich jak omega-3.
Zapobieganie
Kluczem do zapobiegania RAO jest minimalizacja ekspozycji na alergeny:
- Utrzymanie koni w środowisku o niskim poziomie pyłu.
- Regularne czyszczenie stajni i wymiana ściółki.
- Przechowywanie siana w suchym miejscu, aby uniknąć pleśni.
RAO to choroba, która nie musi oznaczać końca aktywności konia, jeśli jest odpowiednio zarządzana. Dbałość o warunki środowiskowe oraz szybka reakcja na objawy są kluczowe dla zapewnienia koniowi komfortu i zdrowia.